Moti ekstrem i shkaktuar nga ndryshimet klimatike po rrit çmimet e ushqimeve në mbarë botën
Një studim i ri tregon se moti ekstrem nga ndryshimet klimatike po rrit çmimet e ushqimeve bazë dhe po shton rreziqet për shoqërinë globale.
Motet ekstreme po ndikojnë fuqishëm në kostot ushqimore
Kushtet ekstreme të motit, të shkaktuara nga ndryshimet klimatike, po rrisin në mënyrë alarmante çmimet e produkteve ushqimore bazë në mbarë botën, sipas një studimi të ri të publikuar nga Qendra e Superkompjuterëve në Barcelonë.
Studimi evidenton sesi temperaturat rekord, thatësira dhe reshjet ekstreme kanë ndikuar në rritjen e menjëhershme të çmimeve të mallrave bujqësore në 18 vende gjatë periudhës 2022–2024.
Shembuj konkretë të ndikimit klimatik në çmimet e ushqimeve
-SHBA: Në nëntor 2022, çmimet e perimeve në Kaliforni dhe Arizona u rritën me 80% krahasuar me një vit më parë, për shkak të valëve të të nxehtit dhe mungesës së ujit.
-Koreja e Jugut: Çmimi i lakrës u rrit me 70% në shtator 2023 pas një vale të nxehti.
-Europa: Në janar 2024, çmimi i vajit të ullirit u rrit me 50% për shkak të një thatësire të zgjatur në Itali dhe Spanjë.
-Meksikë: Thatësirat ekstreme shkaktuan rritje 20% të çmimeve të frutave dhe perimeve.
-Japoni: Çmimi i orizit u rrit me 48% në shtator 2024 pas një vale historike të nxehti.
-Afrika Perëndimore: Në Gana dhe Bregun e Fildishtë, valët e të nxehtit çuan në një rritje 280% të çmimeve globale të kakaos në prill 2024.
Ndikimi social dhe shëndetësor i rritjes së çmimeve
Sipas studimit, rritja e çmimeve po ndikon veçanërisht tek familjet me të ardhura të ulëta, të cilat po detyrohen të reduktojnë blerjen e ushqimeve të shëndetshme si frutat dhe perimet. Kjo po çon në pasoja të rënda shëndetësore, si kequshqyerja, diabeti i tipit 2 dhe sëmundjet kardiovaskulare.
Ndikimet nuk ndalen këtu: inflacioni i lartë i shkaktuar nga ushqimet mund të shkaktojë pasiguri politike, trazira sociale dhe rrezik më të madh për paqëndrueshmëri ekonomike.
Paralajmërim nga shkencëtarët: “Po hyjmë në një krizë të përhershme të kostos së jetesës”
Maximillian Kotz nga Qendra e Superkompjuterëve në Barcelonë dhe Instituti Potsdam në Gjermani paralajmëron se pa emetime neto-zero, moti ekstrem do të përkeqësohet më tej, duke dëmtuar prodhimin bujqësor dhe duke rritur çmimet e ushqimeve në shkallë globale.
Profesor Tim Benton nga Universiteti i Leeds nënvizon se tregjet po përballen me paqëndrueshmëri gjithnjë e më të lartë për shkak të klimës, konflikteve dhe tensioneve tregtare.
Samiti i Sistemeve Ushqimore i OKB-së në fokus
Publikimi i këtij studimi vjen pak ditë përpara Samitit të Sistemeve Ushqimore të OKB-së, që do të mbahet në Addis Ababa, ku liderët botërorë do të diskutojnë mbi kërcënimet që ndryshimet klimatike po paraqesin për sigurinë ushqimore globale. /Monitor(https://monitor.al/moti-ekstrem-i-shkaktuar-nga-ndryshimet-klimatike-po-rrit-cmimet-e-ushqimeve-ne-mbare-boten/)
